Acil Korunma Yöntemleri
İstenmeyen gebelikler bireysel ve sosyal anlamda önemli bir üreme sağlığı sorunudur. Tüm dünyada 2008 verilerine göre 43,8 milyon istenmeyen gebelik sonlandırılması uygulanmıştır.
Acil Korunma Yöntemleri (Acil Kontrasepsiyon)
Acil kontrasepsiyon, korunmasız cinsel ilişki, kullanılan kontraseptif yöntemde başarısızlık, cinsel saldırı durumlarında oluşabilecek istenmeyen gebeliklerin önlenmesi amacıyla kullanılan kontraseptif (gebelikten korunma) yöntemdir.
İstenmeyen gebelikler bireysel ve sosyal anlamda önemli bir üreme sağlığı sorunudur. Tüm dünyada 2008 verilerine göre 43,8 milyon istenmeyen gebelik sonlandırılması uygulanmıştır ve bunların %49’u anne açısında hastalık ve ölüme yol açabilecek sağlıksız koşullarda yapılmıştır. Acil kontraseptif metotların daha yaygın kullanımı ile istenmeyen gebelikler önlenebilecek ve böylece küretaj sayılarında da azalma meydana gelebilecektir.
Nezaman Acil Kontrasepsiyon Kullanılır!
Acil kontrasepsiyon kullanım gereksinimleri; düzenli kullanılan doğum kontrol hapının alınmasının unutulması, korunmasız cinsel ilişki (takvim yönteminin yanlış hesaplanması veya geri çekme yönteminde başarısızlık) prezervatifin yırtılması, diafram veya servikal başlığın yanlış yerleştirilmesi, erken çıkarılması veya yırtılması, yalnız progestin içeren hapların kullanımının unutulması, korunma iğnelerinin geç enjeksiyonu, intrauterin araçların yerinden çıkması, cinsel saldırı olarak sıralanabilir.
Acil Kontrasepsiyonda Kullanılan Yöntemler
İlaçlar ve rahim içi araçlar olarak iki gruptadır.
Doğum Kontrol Hapları: Farklı dozlarda kullanılabilen yöntem yeni acil kontrasepsiyon ilaçlarının üretilmesi ve aşırı bulantı kusma yapması nedeniyle neredeyse terkedimiştir.
Levonergestrel (Norlevo): LNG içeren rejim daha az yan etki profili ve göre daha yüksek etkinlik nedeniyle doğum kontrol haplarında üstün olduğu gösterilmiştir. Kullanım sonrası gebelik oluşşa bile bebek üzerinde sakatlık yapıcı etkisi görülmemiştir. Şu an ülkemizde aynı firma ulipristal asetat (ella) tercih ettiği için piyasada mevcut değildir.
Ulipristal Asetat (Ella): Korunmasız ilişkiden sonra 120 saat içinde tek doz kullanılabilir. Levonorgestrel ile aynı yan etkileri olmasına rağmen etkinlik olarak daha üstündür. Bu yüzden levonorgestrelin yerini almıştır. Başağrısı, bulantı, düzensiz kanama, memelerde hassasiyet, karın ağrısı ve halsizlik olabilecek yan etkilerdir. Avrupada 2009 dan bu yana ülkemizde 2014 den bu yana kullanılmaktadır.
Bakırlı Rahim İçi Araç (Spiral): Korunmasız ilişkiden sonra 5 gün içerisinde uygulanırsa acil korunma sağlar ve uzun süreli kullanım imkanı tanır. Acil korunmada etkinliği en yüksek yöntemdir fakat takılması için profesyonel sağlık çalışanı gerekir. Jinekolojik enfeksiyonu olanlarda tercih edilmez. Düzensiz kanamalar, adet miktarında artma, ağrı, pelvik enfeksiyon ve yerinden kayma olabilecek yan etkilerdir.
Acil Korunma Hakında Notlar
Gebe olmayan acil korunma ihtiyaci olan tüm kadınlar acil kontrasepsiyon yöntemlerini kullanabilir. Önceden ektopik gebeliği olanlar, migreni olanlar, karaciğer hastalıği olanlar ve emzirenler de acil kontrasepsiyon kullanabilirler (acog 2016).
Acil kontrasepsiyon kullanmadan önce muayene ve gebelik testi gerekmez.
Etkinliği artırmak için istenmeyen ilişkiden en kısa zaman içinde korunma yöntemi uygulanmalıdır. Acil kontrasepsiyon uzun süreli korunma yöntemi değildir. Korunmasız ilişki sonrası kullanılır. Ardından uzun süreli bir yönteme geçilmelidir.
Acil kontrasepsiyondan sonra bir laboratuvar takibi gerekmez. Acil kontrasepsiyon kullanımından sonra girilen korunmasız ilişki için etkili değildir. Yani tekrar bir korunmasız ilişki olmamalıdır.
Eğer acil kontrasepsiyonun hemen arkasından doğum kontrol hapı gibi uzun süreli bir korunma başlanırsa 1 hafta aynı zamanda prezervatif ile korunulmalıdır. En etkili yöntem rahim içi araçtır. Ella ilaçlar arasında en etkili olandır. Fazla kilo ilaçların etkinliğini düşürür. Kilolu hanımlarda rahim içi araç tercihi uygun olur.
SON
Acil kontrasepsiyonda farkındalık oluşturmak ve toplumun bilinçlenmesi istenmeyen gebelik nedeni ile yapılan küretajları ve buna bağlı gelişecek koplikasyonları azaltır.
Gebelik Haftası Hesaplama
Yumurtlama Günü Hesaplama
Hafta Hafta Gebelik Takibi
Çok değerli doktorumuz ve ilgili Çiğdem hanım'a sonsuz teşekkür ediyoruz. Gebelik ve doğum sürecinde bizlere çok yardımcı oldunuz. Herşey için teşekkürler. Yine olursa yine burdayız.
Sevgili Nurten Hanım; 9 aylık sürecin sonuna geldik. Bir bebek daha yapacak olsaydık beraber olmayı çok isterdim artık kardeşimin doğumuna görüşürüz. Bizi Vera'ya sağlıkla mutlulukla kavuşturduğunuz için çok ama çok teşekkür ederim. Sizi seviyorum.
Sevgili Nurten Hanım, 3 yıl önce oğlumu sezeryanla kucağıma almıştım. O günden beri içimde kalan normal doğum hissini yaşarken verdiğiniz destek ve cesaretlendirme için teşekkür ederim. Rabbim umduğunuz tüm hayırları ömrünüze nasip etsin. Allah ebeden razı olsun.
Sevgili Doktorum Nurten Hanım, Gebeliğimin 6. haftasında uzun araştırmalar sonunda sizinle yol almaya karar verdim. Birkaç haftada size alıştım ve 39. haftadaki doğumuma kadar bu süreci beraber tamamladık. Beni en rahatlatan şey, sorularıma açıklayıcı ve bilimsel cevaplar vermeniz, olumsuz duru
Değerli Nurten Hocam, "Her zorlukla birlikte bir kolaylık vardır." Sizi tanımamız zorlukların içinde gelen kolaylık gibi oldu. Siz işimi yapıyorum diye düşünüyorsunuz belki. Belki de normali bu diyorsunuz. Ama bizim açımızdan ne kadar kıymetli ne kadar değerli bir yaklaşımınız olduğunu bilemezsi
Çok değerli Nurten hocam ve ekibi; İki yavrumuza da kavuşmamız için elinizden geleni yaptınız. En zor zamanımızı unutulmayacak güzel bir anıya dönüştürdünüz. Buraya her gelişimde kendi evime gelir gibi hissettim. Hakkınızı öeyemem Allah sizlerden razı olsun. Sizleri çok seviyorum.
Merhabalar; İki meleğiminde kollarıma sağlıkla kavuşmasına vesile olduğunuz, bu zor süreçten en rahat şekilde çıkmamızdaki onca emeğiniz için ne kadar teşekkür etsem az Nurten Hocam. İyi ki varsınız. Hayatımın en özel iki macerasında sizin yanımda olmanız benim için büyük bir şanstı. Sizi çok se
Canım Nurten Hocam ve Çiğdem ebem... Güzel kızıma kavuşmam için elinizden gelen herşeyi yaptınız. İyiki varsınız. Sizi çok seviyoruz. Hayatımızdaki en güzel anları sizinle yaşadık. Herşey için çok teşekkürler. Allah'a emanet olun.
Tecrübesizliğimi tecrübenizle giderdiğiniz, inanılmaz bir güven verdiğiniz için teşekkür ederim. Benim için hayatımın en anlamlı gününü bu kadar güzel hatırlamamı sağladığınız için teşekkürler.
Sayenizde hatırladığımda mutlu olduğum bir doğum yaşadım... Öyle bir doğum hikayem oldu ki ömrüm boyunca unutmayacağım. Herşey için teşekkür ederim. Nurten Hanım ve Çiğdem Hanım iyi ki sizi tanımışım. Sevgiler.